Thường thì trong các loài chim thú,xét vể vóc dáng bên ngoài, giống đực bao giờ cũng mạnh mẽ hơn giống cái. như gà trống có bộ lông mã và cái mồng tươi đẹp hơn con cái. như chim trĩ trống trên mình có bộ lông sặc sỡ, trong khi mái lại có bộ lông giản dị quê mùa của gà mái tre. con chích chòe than, lửa, con trống bao giờ cũng có bộ lông tươi đẹp hơn con chim mái...Đó là chưa nói đến thân mình giống đực thường to hơn giống cái, nhìn sơ qua cũng thấy rõ...
Điều đễ phân biệt hơn nữa là tiếng kêu, tiền gáy, tiếng hót của con đực bao giờ cũng hơn con mái. Chẳng hạn như chích chòe than, trống và mái đều biết hót, nhưng giọng hót của con chim trống hay hơn, dào hơi hơn, trong khi con mái thường hót nhỏ vừa đủ nghe,hơn nữa nó chỉ hót lập đi lập lại một giọng, và giọng ngắn ngủn...như giọng chim con mới tập.
Tóm lại, để phân biệt trống mái ta phải xét qua vóc dáng, sắc lông tiếng kêu, hay giọng hót của chúng mới phân biệt đc. Thật ra, giữa giới tính đực, cái đều có 1 vài điểm dị biệt nào đó, nhưng do chưa có kinh nhiệm nên ta rất dễ nhầm lẵn.
chẳng hạn như con chim yến phụng, nếu chỉ đứng nhìn vào vóc dáng, sắc lông, điệu bộ, kể cả tiếng kêu, ta thấy chim trống và mai ko khác gi nhau. Thế nhưng, nó vẫn có điểm dị biệt bên cạnh vô số những điểm tương đồng: đó là cục thịt đóng trên mũi của nó(những ai biết sơ về nó mới biết đc). Với chim có mầu lông xanh(xanh lục,xanh bọt biển,xanh đọt chuối,màu két,mầu tím) thì mũi chim trống mầu xanh,con chim mái mầu trắng.Còn với chim vàng hay trắng(vàn tuyền,vàng bông,trắng tuyền, trắng bông)thì cục thịt đóng trên mũi yến phụng trống mầu hồng,còn mũi chim mái vẫn mầu trắng...
Về chim hót ngoài vóc dáng, sắc lông, điệu bộ ta nên chú trọng đến tiếng kêu, giọng hót của chúng.
Nhưng, không phải giống chim nào cũng giống chim nào,
VD: -Chích chòe than trống mái đều hót
-Chích chèo lửa cũng vậy.
-Họa mi thì trống hót hay, nhưng mái chỉ biết "xuỳ" tức tiếng sè sè, chứ ko biết hót.
-Khướu trống thì hót hay,nhưng khướu mái chỉ biết kêu ro ro...
Với khướu, dù là khướu, khướu mun hay khướu bạc má, nhìn sơ qua cũng khó phân biệt con trống con mái.nếu mua về chờ một thời gian để phát hiện xon nào hót,con nào kêu ro ro thì quá muộn.giá tiền môtj con khướu trống thường đắt gắp3-4 lẩn con mái!.(lưu ý:nếu bạn mua khướu ngoài chợ mà sợ mua phải con mái thì bắt viết giấy bảo hành nhé,đấy là theo kinh nhiệm của tôi,như thế nếu mua phải con mái thì sẽ đổi lại đc)
Tuy vậy, vẫn có cách nhìn sơ qua mà vẫn phân biệt trống hay mái.khướu trống,khướu mái một cách chính xác.Đó là quan sat chùm lông ở trên mũi của chúng:
-khướu trống, chùm lông mũi này lớn và mọc dài nhô cao lên.
-khướu mái thì có chùm lông mũi nhỏ hơn.và lông ngắn hơn nên thấp lè tè.
Ngoài ra còn có cách khác để phân biệt khướu trống mái,là quan sát vệt lông đen ở duôi mắt của khươu:
-khướu trống,vệt lông đen này lớn bản, về phái cuối hơn nhọn.
-khướu mái,vệt lông đen này nhỏ bản hơn,có vẻ sắc nét hơn,về phía cuối ko nhọn mà thẳng góc.(cách này thì hơi khó chỉ có những người chơi lâu năm mới phân biệt đc) muốn quan sát kỹ vật lông đen này, quý vị cần phải bắt khướu cầm chặt ở tay,còn tay kia vuốt theo chiều lông ở mí mắt thì mới nhìn rõ đc phần cuối ở vệt lông đen đó là nhọn hay vuông góc. Quan sát khướu mun thì dễ, nhưng với khướu bạc máthì phải chụi khó vạch phần long trắng ở má sang một bên thì mới dễ dàng nhìn thấy đc vệt lông đen hiện ra.
Có người con quan sát phần yếm đen ở cổ và ngực khướu, nhưng điều này tôi muốn cho là ko mấy chính xác bằng cách trên, nhất là quan sát chùm lông mũi, là đáng tin cậy nhất.Nhưng nghệ nhân có kinh nhiệm lâu năm trong nghề khuyên chúng ta nên quan sát thật nhanh thì mới có thể phát giác ra đc những nét tốt mà mình nhìn thấy ở con chim.Tức là quan sát toàn diện, chứ dừng quan sát từng phần một,hoặc cố tình quan sát kỹ thể nào cũng bi...lóa mắt.ko con giúp phân biệt đc..
Nói tóm lại, HCN mua chim khướu thì chỉ cần bắt chước giọng chim mái "rò" vài cái, mấy anh trống "ức" lắm bèn cất tiếng hót theo bản năng. Thế là chỉ cần chú ý đến những con hót xem có đặc điểm gì nổi bật, có giọng hót lớn và khá hay không? Dáng người có to không? Chân có trụ vững không? Dáng đi đứng thế nào? Màu lông ra sao? (Phần lớn đều thích Bạc má vì nó đẹp) , và mỏ có đẹp, vừa phải hay không? ... Nếu thích thì nói chủ bắt. Vậy là xong. Đối với những ai không bắt chước được tiếng chim mái thì có thể mang một em khướu mái theo, hoặc chịu khó ngồi ở đâu đó, xa một tí để quan sát!
Chúc các bạn sớm tìm được cho mình một chàng khướu ưng ý nha! Nếu có lỡ chọn nhầm khướu mái thì không sao, cứ nuôi nó, và tiếp tục chọn lại em khác, sau này treo 2 con xa nhau, không cho thấy mặt, mái rò sẽ kích thích chim trống hót, làm như thế chim sẽ mau lên lửa và chiến dữ lắm.
Thân!
