Hướng dẫn gỏ Tiếng Việt có dấu
TELEX là kiểu gỏ theo dạng telext sẽ hướng dẫn gỏ sau. Nếu các bạn muốn đổi sang kiểu gỏ khác VD: VNI thì nhấn F9 để đổi. Còn Spelling là kiểm tra lỗi ngũ pháp, On/Off là tắt bật bộ gỏ. Và sau đây là hướng dẫn các kiểu gỏ.
Các kiểu gõ tiếng Việt
1. Kiểu gõ VNI
Kiểu gõ VNI dùng các chữ số để đánh dấu tiếng Việt. Kiểu ni được phía Nam ưa chuộng. Các thanh sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng lần lượt tương ứng với các chữ số 1, 2, 3, 4, 5.
Ví dụ:
a1 = á ha1t = hát
a2 = à ha2n = hàn
a3 = ả ha3 = hả
a4 = ã ha4y = hãy
a5 = ạ ha5 = hạ
Ngoài ra, các dấu mũ trong các chữ ô, ơ, ă, và thanh ngang của chữ đ tương ứng với 6, 7, 8, 9.
Ví dụ:
o6 = ô
o7 = ơ
u7 = ư
a8 = ă
d9 = đ
2. Kiểu gõ Telex
Kiểu gõ Telex dùng một số chữ cái để đánh dấu tiếng Việt, theo quy tắc bỏ dấu của điện tín. Ai hồi xưa hay chơi trò chơi lớn giải mật thư hoặc là hay nhận điện tín thì quen thuộc với cách bỏ dấu ni. Kiểu gõ ni được phía Bắc ưa chuộng, trong đó có Huế. Các thanh sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng lần lượt tương ứng với các chữ cái s, f, r, x, j.
Ví dụ:
as = á hast = hát
af = à hafn = hàn
ar = ả har = hả
ax = ã haxy = hãy
aj = ạ haj = hạ
Ngoài ra, các chữ ô, ê, â, ơ, ư, ă, và đ tương ứng như sau:
oo = ô
ee = ê
aa = â
ow = ơ
uw = ư
aw = ă
dd = đ
3. Kiểu gõ VIQR
Kiểu gõ VIQR được người Việt ở hải ngoại yêu thích. Kiểu này dùng một số ký tự giông giống dấu trong tiếng Việt làm công cụ bỏ dấu. Các dấu sắc, huyền, hỏi, ngã, nặng tương ứng là ' (hoặc /), `, ?, ~, và . (dấu chấm câu).
Ví dụ:
a' = á
a` = à
a? = ả
a~ = ã
a. = ạ
Các chữ ô, ê, ư... được viết như sau:
o^ = ô
o* = ơ
u* = ư
a( = ă
a^ = â
e^ = ê
dd = đ
Mỗi kiểu gõ có thuận lợi và bất lợi riêng. Tùy theo thói quen mà người này yêu kiểu này, người kia chuộng kiểu kia. Kiểu gõ Telex bất lợi khi cần gõ văn bản Anh Việt lẫn lộn. Rất bất tiện với các từ tiếng Anh, muốn gõ car mà nó cứ ra cả hoài thì bực mình chết đi được. Nhưng kiểu này thuận lợi vì các ký tự bỏ dấu nằm trên cùng một vùng với các chữ cái khác. Kiểu gõ VNI thì không bị vước điều trên nhưng các chữ số lại nằm xa, ngón tay khó với tới hơn. Kiểu gõ VNI chỉ bất tiện khi gõ các văn bản có chữ và số lẫn lộn, thường thấy trong các văn bản kỹ thuật. Kiểu gõ VIQR thì cách gõ dấu tượng hình, dễ nhớ. Nhưng các phím bỏ dấu nằm lộn xộn. Dễ bị mắc một lỗi bực mình là dấu chấm và chấm hỏi cuối câu cứ biến thành dấu nặng và dấu hỏi. Hì hì, kiểu VIQR ni chưa dùng nhiều nên chưa biết (mới mò hồi nãy).
Trong trường hợp muốn không bỏ dấu tạm thời thì ta chỉ việt gõ hai lần ký tự đánh dấu. Ví dụ: carr = car đối với kiểu Telex, ca11 = ca1 đối với kiểu VNI, hoi?? = hoi?
Đây là bảng các kiểu gỏ :
