Mình mở trang này với hy vọng tất cả các giống cá cảnh có xuất xứ từ Nam phi sẽ được trao đổi và chia sẻ kinh nghiệm tại đây. Đặc biệt là các giống cá rô cảnh Cichlid hiện đang được ưa thích tại thị trường cá cảnh.
Bài viết này tham khảo chính từ bách khoa toàn thư mở wikipedia. Xin được giới thiệu cùng các ACE mê các giống cá có nguồn gốc xuất xứ từ Nam Phi. Đặc biệt là từ hồ Malawi.
Phần 1: Đặc điểm địa lý, địa danh lịch sử và môi trường hồ Malawi.
Hồ Malawi (còn gọi là hồ Nyasa, hồ Nyassa, hồ Niasa hoặc Lago Niassa) là một hồ nước ngọt lớn nhất châu Phi và hồ nước ngọt lớn thứ 8 trên thế giới, nằm chính giữa Malawi, Mozambique và Tanzania. Hồ Malawi cũng là hồ có đáy sâu nhất nằm thứ 2 tại Châu Phi và là môi trường sống của rất nhiều loài cá nhất so với bất kỳ các hồ nước khác trên trái đất.
Hồ Malawi hoặc hồ Nyaza có chiều dài nhất khoảng 560 - 580 km. Điểm rộng nhất của hồ có chiều dài khoảng 75 km. Tổng diện tích bề mặt nước hồ khoảng 29 600 km vuông. Dung tích của hồ khoảng 8400 km khối. Độ sâu trung bình 292m, độ sâu nhất là 706m và có độ cao bề mặt là 500m trên mặt nước biển. Phía tây giáp Mozambique, phía nam giáp với Tanzania và phía đông (phần rộng nhất của hồ) giáp vào Malawi. Nguồn nước cung cấp cho hồ là sông Ruhuhu, và sông chảy ra từ hồ Malawi là sông Shire. Một nhánh khác nhập chung vào con sông lớn nhất châu Phi, sông Zambeze.
Phần lớn nhất trong khu vực hồ Malawi hay hồ Nyaza là địa phận của Malawi. Trong phần đó, 1 phần 4 lại thuộc sự cai quản của chính quyền Mozambique. Phần còn lại là các đảo lớn nhỏ, trong số đó có hai hòn đảo nhỏ có người ở, công việc chính là đánh bắt cá trong hồ và trồng trọt. Và đặc biệt các đảo lớn chứa rất nhiều giống cây bao báp - là chủ quyền của các nước nhỏ như Likoma và Chizumulu.
Hồ Malawi nằm trong vùng thung lũng rặng đá (Rift Valley) được hình thành từ việc kiến tạo địa chất của những dãy núi Nam Mỹ cách đây từ 1 - 2 triệu năm tạo nên và có tuổi khoảng 40,000 năm. Trong vùng thung lũng này cách khoảng 350 km về phía đông nam là hồ Tanganyika.
Trong lịch sử: David Livingstone là người châu Âu đầu tiên tiếp cận và khám phá hồ này. Mãi đến năm 1859, đặt tên hồ là Nyasa. Nhiều khu vực lân cận khu hồ này sớm tuyên bố là chủ quyền của Vương quốc Anh và lập thành thuộc địa Nyasaland. Người Bồ Đào Nha lại nắm quyền cai trị bờ biển đông của hồ này. Trong khi đó các đảo nằm xa hơn của Likoma và Chizumulu lại là thuộc địa của Scotland. Các biến cố lịch sử trong tiền thế chiến thứ 1 (tháng 8/1914) giữa Anh - Đức và cho tới hôm nay, chủ quyền phân chia đặc quyền đặc lợi của hồ vẫn chưa được ngã ngủ nên việc khai thác, đánh bắt thuỷ hải sản vẫn còn nhiều hạn chế.
Các phân vùng của diện tích bề mặt hồ Nyasa giữa Malawi và Tanzania đang được tranh chấp. Tanzania tuyên bố rằng các biên giới quốc tế chạy qua giữa hồ. Đây là dọc theo đường biên giới được đặt ra giữa các vùng lãnh thổ Đức và Anh trước 1914. Mặt khác, Malawi tuyên bố toàn bộ bề mặt của hồ này đó không phải là tại Mozambique, bao gồm cả vùng nước mà bên cạnh bờ biển của Tanzania. Các cơ sở của tranh chấp này đã được đặt khi chính quyền thực dân Anh, vốn đã bị bắt gần đây Tanganyika từ Đức, đặt tất cả các nước thuộc thẩm quyền của lãnh thổ Nyasaland.
Vậy, gọi là hồ Malawi hay hồ Nyasa ?
Tên địa lý của các hồ chính nó cũng là tranh chấp. Malawi tuyên bố rằng hồ này được đặt tên là "hồ Malawi", trong khi hầu hết các quốc gia khác (đáng chú ý nhất Tanzania) và quốc tế thực hiện các bản đồ tiểu bang mà tên của hồ vẫn là "hồ Nyasa". Nguồn gốc của những tranh chấp về tên gọi của hồ có nền tảng của nó trong các tranh chấp về địa chính trị mà trước khi bắt đầu sự độc lập của Malawi đã đạt được trong năm 1964, khi lãnh thổ đã được biết đến như là "Nyasaland".
Ngoài ra biến chứng xuất hiện với nhiều lý do chính trị trong thập niên 1960, khi Tổng thống Hastings Banda của Malawi đã trở thành nhà lãnh đạo châu Phi. Điều này tương phản trong chính sách đối với Nam Phi đã tạo ra một số động lực nhiều hơn để tranh chấp giữa các Malawi và Tanzania, đặc biệt là liên quan đến tên của hồ, và cũng là vị trí ranh giới giữa hai nước.
Đối với cùng một hồ nước này, cái tên "Maravi" đã được sử dụng trên bản đồ của "Afrique sud" của JBB d'Anville, được xuất bản tại Pháp năm 1749. Stanley Livingstone đặt tên cho hồ này được dựa trên các đồng nghiệp của ông là sự hiểu lầm của các ngôn ngữ Aftican của khu vực. Khi Livingstone hỏi nhân viên của mình, (không được dùng từ khu vực để chỉ địa danh của hồ) anh ta nói chữ "nyasa", Tên này cũng có thể được đánh vần "niassa", "nyanja", hoặc "nyanza", dựa trên các ngôn ngữ khác của khu vực.
Hiện nay những tranh chấp giữa hai chính phủ trên hồ này dựa vào phương thức bình ổn ngoại giao, bình ổn quan hệ. Quan hệ ngoại giao giữa Malawi và Tanzania, và các mối quan hệ giữa lực lượng cảnh sát động vật hoang dã giữa hai nước, vv, chủ yếu là những cử chỉ ôn hoà và thân mật.
(Còn tiếp) - Phần 2: Môi trường tự nhiên trong lòng hồ Malawi
Bài viết này tham khảo chính từ bách khoa toàn thư mở wikipedia. Xin được giới thiệu cùng các ACE mê các giống cá có nguồn gốc xuất xứ từ Nam Phi. Đặc biệt là từ hồ Malawi.
Phần 1: Đặc điểm địa lý, địa danh lịch sử và môi trường hồ Malawi.
Hồ Malawi (còn gọi là hồ Nyasa, hồ Nyassa, hồ Niasa hoặc Lago Niassa) là một hồ nước ngọt lớn nhất châu Phi và hồ nước ngọt lớn thứ 8 trên thế giới, nằm chính giữa Malawi, Mozambique và Tanzania. Hồ Malawi cũng là hồ có đáy sâu nhất nằm thứ 2 tại Châu Phi và là môi trường sống của rất nhiều loài cá nhất so với bất kỳ các hồ nước khác trên trái đất.
Hồ Malawi hoặc hồ Nyaza có chiều dài nhất khoảng 560 - 580 km. Điểm rộng nhất của hồ có chiều dài khoảng 75 km. Tổng diện tích bề mặt nước hồ khoảng 29 600 km vuông. Dung tích của hồ khoảng 8400 km khối. Độ sâu trung bình 292m, độ sâu nhất là 706m và có độ cao bề mặt là 500m trên mặt nước biển. Phía tây giáp Mozambique, phía nam giáp với Tanzania và phía đông (phần rộng nhất của hồ) giáp vào Malawi. Nguồn nước cung cấp cho hồ là sông Ruhuhu, và sông chảy ra từ hồ Malawi là sông Shire. Một nhánh khác nhập chung vào con sông lớn nhất châu Phi, sông Zambeze.
Phần lớn nhất trong khu vực hồ Malawi hay hồ Nyaza là địa phận của Malawi. Trong phần đó, 1 phần 4 lại thuộc sự cai quản của chính quyền Mozambique. Phần còn lại là các đảo lớn nhỏ, trong số đó có hai hòn đảo nhỏ có người ở, công việc chính là đánh bắt cá trong hồ và trồng trọt. Và đặc biệt các đảo lớn chứa rất nhiều giống cây bao báp - là chủ quyền của các nước nhỏ như Likoma và Chizumulu.
Hồ Malawi nằm trong vùng thung lũng rặng đá (Rift Valley) được hình thành từ việc kiến tạo địa chất của những dãy núi Nam Mỹ cách đây từ 1 - 2 triệu năm tạo nên và có tuổi khoảng 40,000 năm. Trong vùng thung lũng này cách khoảng 350 km về phía đông nam là hồ Tanganyika.
Trong lịch sử: David Livingstone là người châu Âu đầu tiên tiếp cận và khám phá hồ này. Mãi đến năm 1859, đặt tên hồ là Nyasa. Nhiều khu vực lân cận khu hồ này sớm tuyên bố là chủ quyền của Vương quốc Anh và lập thành thuộc địa Nyasaland. Người Bồ Đào Nha lại nắm quyền cai trị bờ biển đông của hồ này. Trong khi đó các đảo nằm xa hơn của Likoma và Chizumulu lại là thuộc địa của Scotland. Các biến cố lịch sử trong tiền thế chiến thứ 1 (tháng 8/1914) giữa Anh - Đức và cho tới hôm nay, chủ quyền phân chia đặc quyền đặc lợi của hồ vẫn chưa được ngã ngủ nên việc khai thác, đánh bắt thuỷ hải sản vẫn còn nhiều hạn chế.
Toàn cảnh vùng hồ Malawi hay hồ Nyaza chụp từ vệ tinh
Các phân vùng của diện tích bề mặt hồ Nyasa giữa Malawi và Tanzania đang được tranh chấp. Tanzania tuyên bố rằng các biên giới quốc tế chạy qua giữa hồ. Đây là dọc theo đường biên giới được đặt ra giữa các vùng lãnh thổ Đức và Anh trước 1914. Mặt khác, Malawi tuyên bố toàn bộ bề mặt của hồ này đó không phải là tại Mozambique, bao gồm cả vùng nước mà bên cạnh bờ biển của Tanzania. Các cơ sở của tranh chấp này đã được đặt khi chính quyền thực dân Anh, vốn đã bị bắt gần đây Tanganyika từ Đức, đặt tất cả các nước thuộc thẩm quyền của lãnh thổ Nyasaland.
Vậy, gọi là hồ Malawi hay hồ Nyasa ?
Tên địa lý của các hồ chính nó cũng là tranh chấp. Malawi tuyên bố rằng hồ này được đặt tên là "hồ Malawi", trong khi hầu hết các quốc gia khác (đáng chú ý nhất Tanzania) và quốc tế thực hiện các bản đồ tiểu bang mà tên của hồ vẫn là "hồ Nyasa". Nguồn gốc của những tranh chấp về tên gọi của hồ có nền tảng của nó trong các tranh chấp về địa chính trị mà trước khi bắt đầu sự độc lập của Malawi đã đạt được trong năm 1964, khi lãnh thổ đã được biết đến như là "Nyasaland".
Vị trí địa lý các lãnh thổ xung quanh vùng hồ Malawi
Ngoài ra biến chứng xuất hiện với nhiều lý do chính trị trong thập niên 1960, khi Tổng thống Hastings Banda của Malawi đã trở thành nhà lãnh đạo châu Phi. Điều này tương phản trong chính sách đối với Nam Phi đã tạo ra một số động lực nhiều hơn để tranh chấp giữa các Malawi và Tanzania, đặc biệt là liên quan đến tên của hồ, và cũng là vị trí ranh giới giữa hai nước.
Đối với cùng một hồ nước này, cái tên "Maravi" đã được sử dụng trên bản đồ của "Afrique sud" của JBB d'Anville, được xuất bản tại Pháp năm 1749. Stanley Livingstone đặt tên cho hồ này được dựa trên các đồng nghiệp của ông là sự hiểu lầm của các ngôn ngữ Aftican của khu vực. Khi Livingstone hỏi nhân viên của mình, (không được dùng từ khu vực để chỉ địa danh của hồ) anh ta nói chữ "nyasa", Tên này cũng có thể được đánh vần "niassa", "nyanja", hoặc "nyanza", dựa trên các ngôn ngữ khác của khu vực.
Hiện nay những tranh chấp giữa hai chính phủ trên hồ này dựa vào phương thức bình ổn ngoại giao, bình ổn quan hệ. Quan hệ ngoại giao giữa Malawi và Tanzania, và các mối quan hệ giữa lực lượng cảnh sát động vật hoang dã giữa hai nước, vv, chủ yếu là những cử chỉ ôn hoà và thân mật.
(Còn tiếp) - Phần 2: Môi trường tự nhiên trong lòng hồ Malawi
Chỉnh sửa lần cuối: