Giới thiệu về họa mi sưu tầm trên mạng

[lehoanganh]

Bài này đọc được trên mạng khá hay xin post vào cho mọi người tham khảo​

Chim Họa Mi​

Tác Giả: Sưu Tầm​

<TABLE style="WIDTH: 546pt; mso-padding-alt: 0in 0in 0in 0in; mso-cellspacing: 0in" class=MsoNormalTable border=0 cellSpacing=0 cellPadding=0 width=728><TBODY><TR style="mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-lastrow: yes"><TD style="BORDER-BOTTOM: #ece9d8; BORDER-LEFT: #ece9d8; PADDING-BOTTOM: 0in; PADDING-LEFT: 0in; PADDING-RIGHT: 0in; BACKGROUND: #9966cc; BORDER-TOP: #ece9d8; BORDER-RIGHT: #ece9d8; PADDING-TOP: 0in"><TABLE style="WIDTH: 100%; mso-padding-alt: 22.5pt 22.5pt 22.5pt 22.5pt; mso-cellspacing: .7pt" class=MsoNormalTable border=0 cellSpacing=1 cellPadding=0 width="100%"><TBODY><TR style="HEIGHT: 300pt; mso-yfti-irow: 0; mso-yfti-firstrow: yes; mso-yfti-lastrow: yes"><TD style="BORDER-BOTTOM: #ffffff; BORDER-LEFT: #ffffff; PADDING-BOTTOM: 22.5pt; PADDING-LEFT: 22.5pt; PADDING-RIGHT: 22.5pt; BACKGROUND: white; HEIGHT: 300pt; BORDER-TOP: #ffffff; BORDER-RIGHT: #ffffff; PADDING-TOP: 22.5pt" vAlign=top>Họa Mi chàng ca sĩ rừng xanh <?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-comfficeffice" /><o></o>

<o></o>
<o></o>
"Rừng xanh lảnh lót
Mi ca,​

Thư phòng Yến hót thiết tha, dặt dìu"

<o></o>​

Câu thơ ví von trên đã minh họa cho tiếng

hót chim họa mi, chim yến vẫn luôn là nguốn cảm hứng miên
man trong giới nghệ nhân, thi nhân....<o></o>
<o></o>
Dáng vóc, màu sắc của họa mi không thanh
tú, diêm dúa; đơn thuần chỉ là lớp áo lông màu vàng cháy
(1).<o></o>
<o></o>
Đặc biệt viền quanh đôi mắt là hàng
"lông mi" trắng xếch dài, tựa như lông mày vẽ (Họa:
vẽ, Mi: lông mày). Chúng loáng thoáng ẩn hiện trong vòm lá
vàng mùa thu, buông giọng hót ngân dài sang sảng, trong trẻo
mỗi lúc mỗi cao tận ngút ngàn; như thúc giục, như đe dọa.
Cả rừng núi muốn lặng đi trong tiếng họa mi ca hát, trải dài
từ đất Nga giá buốt ngàn trùng, sang tận rừng núi sương
lạnh Trung Quốc,... và cả vùng Cao Lạng nước ta.<o></o>
<o></o>
Bản tánh của chúng là háo thắng, đấu
đá chiếm cứ lãnh địa, kiêu hãnh chiếm đoạt tình nhân. Bằng
giọng hót đầy bản lãnh ấy, họa mi đã khuất phục nhiều
tiếng hót của các loài chim rừng khác, nên được mệnh
danh "ca sĩ của rừng xanh" (2)<o></o>
<o></o>
Giới nghệ nhân chơi họa mi ở nước ta
trải qua kinh nghiệm từ vài chục năm nay không phải là ít,
nhưng đó chỉ là những bước chấm phá rời rạc được giữ
khóe, gọi là bí truyền của một vài nhóm hoặc cá nhân!<o></o>
<o></o>
Trong khi đó, người Trung Quốc đã trải
qua hàng ngàn năm (3) thưởng thức nghệ thuật chơi chim. Ở nước
mẹ quê hương của họa mi, nghệ nhân Trung Quốc đã dầy công
thử nghiệm với hàng đàn họa mi từ nhiều nguồn gốc của
các vùng lân cận đến trú cư và đã đúc kết những kinh
nghiệm phong phú thành bài bản.<o></o>
<o></o>
Theo báo chí Trung Quốc, chỉ tính riêng các
khu phố tại thủ đô Bắc Kinh có gần 300.000 người chơi chim.<o></o>
<o></o>
Qua sự tổng hợp các con số thống kê gần
đây cho biết, Trung Quốc có đến 1.816 giống chim; chiếm một tỷ
lệ ưu thế đến 14% của tổng số 9.023 giống chim được liệt
kê trên thế giới!<o></o>
<o></o>
Cái hứng thứ nhất của người chơi chim
họa mi là ngoài tiếng hót khá độc đáo; phần chính vẫn là
bản tính háo thắng, thích đấu đá của chúng:<o></o>
<o></o>
Trường ca nhạc khúc bi thương,<o></o>
<o></o>
Mẻ đầu, sứt trán, một phương anh hùng!<o></o>
<o></o>
Do đó, từng làng xã thôn xóm Trung Quốc
thường tổ chức hội hè lễ nghi quanh năm, kèm theo đó là
những cuộc chọi đấu chim họa mi khá tưng bừng. Từ trẻ em,
thanh niên đến cụ già đều say mê môn chơi có thể nói là
tao nhã này, đây cũng là sự "phấn khởi" của cái
gọi là:<o></o>
<o></o>
Thế nhân say cuộc đỏ đen,<o></o>
<o></o>
Hồ bao sạch túi, những phen khốn "cùn"
!<o></o>
<o></o>
Bạn đọc xem phần trình bày dưới đây
có thể góp một phần lớn cho việc tránh phải bị móc hầu
bao, mất nhiều công phu của bạn trong thú chơi hoặc ít ra cũng
giải tỏa những thắc mắc dai dẳng từ nhiều năm nay!<o></o>
<o></o>
Nghệ nhân Trung Quốc nghiên cứu về đời
sống, cách thuần dưỡng, trị bệnh, chọi đấu đối với loại
chim đặc sản họa mi, sanh trưởng trên quê hương của họ ra
sao?<o></o>
<o></o>
​

</TD></TR></TBODY></TABLE><o></o>

​

</TD></TR></TBODY></TABLE>

 

[lehoanganh]

1- Tập quán sống và sự trưởng
thành<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-comfficeffice" /><o></o>
<o> </o>
Chim họa mi còn có tên gọi "họa mi vàng",
chúng thường sống quần cư tại các tỉnh của Trung Quốc như:
Chiết Giang, An Huy, Giang Tây, Giang Tô, Hồ Bắc, Hiệp Tây, Tứ
Xuyên, Vân Nam, Quí Châu...<o></o>
<o> </o>
Đặc điểm của họa mi là tiếng hót dài
và chúng hót liên tục suốt năm, bất kể vào mùa nào, như
gặp lúc nắng hạn, tuyết rơi, mưa dầm, từ lúc sáng sớm đến
lúc trời tối mịt, chúng luôn cất cao giọng sang sảng, lảnh
lót du dương. Giọng luôn được luyến láy từ trầm đến bổng,
thấp đến cao, nghe rất đã tai. Đặc sắc là nhái giọng phảng
phất giọng chim khác hoặc đồng loại. Chúng còn bắt chước
được giọng mèo kêu, chó sủa, gà gáy làm cho mọi người
cảm thấy thú vị!<o></o>
<o> </o>
Họa mi thường lảng vảng đấu hót trên
các tàn cây trong thôn xóm, vùng sát gần chân núi, cây cối
bụi rậm quanh ruộng hoặc tàn cây ẩn khuất trên mái đình
chùa. Chúng vui thích sinh hoạt đơn độc, ẩn mình trong các lùm
cây bụi cỏ. Tính nhút nhát, rất sợ người. Chỉ cần nghe
tiếng động là chúng tuôn bay hay ẩn mình khuất bóng ngay. Đặc
biệt là thể hình đôi cánh ngắn bầu tròn nên sức bay lượn
yếu, không bay cao và bay xa được. Nhưng chúng rất khéo chạy,
bay, nhảy quanh tàn cây, khóm trúc. Có thể nói tài lẩn tránh,
bay nhảy của chúng không giống các loại chim khác.<o></o>
<o> </o>
Bản tính của họa mi là thích đấu đá bằng
sức mạnh để chiếm đoạt, hùng cứ lãnh địa. Do đó tác
phong chủ yếu của chúng là kiêu hãnh, luôn muốn tranh quyền
làm bá chủ. Họa mi trống rất háu đá, nên quyết loại đối
thủ và kể cả các loại chim khác khỏi vòng chiến. Chúng dùng
vũ lực để bảo vệ tình nhân, nơi xây tổ ấm, vùng đất
đang kiếm ăn. Bất kỳ con chim thứ ba nào xâm nhập vào lãnh
địa là chúng dương oai "đao kiếm" tranh hùng ngay, không
cần phải đấu hót dài dòng! Mặc dù cùng uống nước chung
một con sông, một dòng suối, chúng cũng phân chia ranh giới
rất rạch ròi. Vì đặc tính hiếu chiến của chim này, nên tạm
gọi chúng là "anh hùng điểu" !<o></o>
<o> </o>
Mỗi năm vào tiết trời khoảng tháng 4-7
tại Trung Quốc, họa mi đã trưởng thành. Chúng thường giao
phối vào lúc trời hừng sáng, kế đến là xây ổ. Ổ
được xe kết bằng tre trúc, cỏ khô, nhánh tùng...; xây thành
hình dáng cái ly hoặc hình trụ tròn; chọn đặt trong bụi cỏ
rậm ở mặt đất hoặc khoảng nhánh của cây nhỏ. Trứng thường
là màu đá quí xanh sẫm, xanh lục hoặc xanh lam nhợt, có lúc
điểm phớt những chấm sọc. Mỗi ổ chúng đẻ từ 3 đến 5
trứng. Mỗi cặp họa mi trưởng thành, mỗi năm có thể ấp
được từ 2 đến 3 lứa chim con.<o></o>
<o> </o>
Chim con từ trứng nở ra không đủ ngày,
lông măng chưa mọc đủ, chim con chưa rời ổ; đến khi lông
chim con mọc dầy đều; lúc có thể rời ổ, gọi là chim "lông
tơ". Từ giai đoạn "lông tơ" qua năm thứ hai, sau
khi đã thay lông gọi là chim "lông đủ". Trải qua sau 2
năm, họa mi trưởng thành gọi là "lông già". Khoảng
thời kỳ từ lúc chim còn ở ổ, lông tơ, lông đủ; suốt
trong ba giai đoạn này đều gọi chung là chim con.<o></o>
<o> </o>
Trong giai đoạn chim con, tánh tình chúng hiền
lành, dễ dàng thuần dưỡng như ở cấp sơ học, nhưng tiếng
hót ngắn, không giống như giọng cất cao lanh lảnh lúc trưởng
thành. Chim ở giai đoạn "lông già" tức chim đã trưởng
thành, tánh tình nóng nảy rối rít, luôn giao động, cho nên
khó thuần dưỡng. Nhưng nếu sau khi luyện chúng "mở miệng"
hót được, dễ dàng đưa giọng hót của chúng mỗi lúc càng
nâng cao. Ngoài thời kỳ thay lông, thì hầu như suốt bốn mùa
chúng luôn cất tiếng hót lanh lảnh vang dội!<o></o>
<o> </o>
Một con họa mi đủ tiêu chuẩn, bản lãnh
có thế đang đứng đấu hót, có thể đánh giá sơ bộ như
sau: - thân thể đứng yên một chỗ, không liếc ngoái tứ phía
- đầu ngẩng cao mà không nhìn xuống - chóp đuôi cúp xuống -
đôi cánh giữ yên, không quạt lên - lông ốp sát thân - mỏ
nhọn ưỡn dài. Nhìn chung tổng thể sắc diện của chim ở thế
tỉnh táo, tự tin, oai phong là đạt ưu điểm "dách lầu"
(số 1)<o></o>
<o> </o>
2 - Bắt chim con và mớm dưỡng<o></o>
<o> </o>
Họa mi thường mỗi năm đẻ sai là 2 lứa,
thời gian ấp trứng đến khi nở chim con là khoảng 9 ngày,
chim con phải do cả chim cha và mẹ mớm thức ăn. Từ 3 đến 4
tuần lễ chim con có thể rời khỏi ổ, nhưng cơ thể vẫn còn
yếu. Chúng được tiếp tục đút thức ăn suốt 6-7 tuần lễ,
sau đó mới tự bay đi kiếm thức ăn.<o></o>
<o> </o>
Mỗi ổ họa mi con, chỉ có từ 3 đến 5
con, do đó có cách phân biệt trống mái theo kinh nghiệm như
sau:<o></o>
<o> </o>

• Ổ chim chỉ có 3 con, có thể là 2 trống
  1 mái.<o></o>
• Ổ chim chỉ có 4 con, có thể là 2 trống,
  2 mái.<o></o>
• Ổ chim chỉ có 5 con, có thể là 3 trống,
  2 mái.<o></o>
• Số ít ổ chỉ còn 3 mái.<o></o>

<o> </o>
Ngoài ra, còn một số qui luật:<o></o>
<o> </o>

• Con phá vỏ đầu tiên là con trống.<o></o>
• Ổ chim chỉ có 3 con: con lớn nhứt và lớn
  thứ 3 là trống.<o></o>
• Ổ chim chỉ có 4 con: như trường hợp
  trên.<o></o>
• Ổ chim chỉ có 5 con: con lớn nhứt, lớn
  thứ 3 và lớn thứ 5 là trống, còn lại là mái.<o></o>

<o> </o>
Chim con trống thì lớn con, sức ăn rất mạnh,
mỏ há rộng. Lúc chúng há mỏ đòi ăn, hãy nhìn trong họng:
- bên mép nhiều màu hồng đỏ là trống - bên mép màu vàng
là mái.<o></o>
<o> </o>
Bắt chim con khỏi ổ thường là sau khi nở
khoảng 15 ngày, thì chim mới cứng cáp. Cần phải chú ý nên
bắt vào buổi sáng, không bắt vào buổi tối. Theo đời sống
tự nhiên, vào buổi sáng thức ăn dồi dào, chim con được
no đủ, thân thể khỏe mạnh. Nếu qua đêm, khi trời thay đổi
lạnh, thức ăn hoang dã thiếu, chim cha mẹ tìm mồi khó, nên
chim con dễ yếu sức, tiều tụy, ảnh hưởng đến việc thuần
dưỡng. Theo dõi ổ chim con, bằng cách nhìn hướng tha mồi về
của chim cha mẹ. Ngoài ra, có thể nhìn các tàn cây, bụi rậm
có rải rác phân chim, tìm thấy gần đâu đó có ổ chim.<o></o>
<o> </o>
Sau khi tìm được ổ chim, cần chọn ra con
trống trong ổ và để yên ổ của chúng. Nên chọn con có thể
hình lớn, mỏ lộ hình gồ lên, lỗ mũi rộng, sóng mũi nhô
cao. Các con còn lại thì để yên, tối kỵ không nên khuấy động
ổ hoặc các nhánh cây bụi rậm chung quanh ổ, phải cẩn thận
giữ gìn nguyên trạng ban đầu, đợi vài ngày sau thì trở lại
bắt.<o></o>
<o> </o>
Trước khi bắt nên chuẩn bị thực phẩm
ngon cho chim con, bắt xong nên đặt chim con trên cỏ khô lót đáy
lồng. Hãy giữ nhiệt độ ấm, trên đường về tránh mưa thấm
ướt.<o></o>
<o> </o>
Sau khi chọn ra con trống trong ổ chim con, cho
chúng ăn thức ăn hỗn hợp, thời kỳ chim đang nhú mọc lông
nhung, lông tơ: phối hợp thực phẩm như sau:<o></o>
<o> </o>

• Bột đậu hoặc đậu nành: 2g<o></o>
• Lòng đỏ trứng gà luộc: 3g<o></o>
• Rau cỏ xanh: 2g<o></o>
• Thịt cá tươi tán nhuyễn (bột cá, thịt
  nạc): 3g.<o></o>

<o> </o>
Cả 4 thứ trộn chung với lượng nước vừa
đủ thành dạng hồ nhão.<o></o>
<o> </o>
Đến giai đoạn chim đã mọc "lông đủ",
phải qua năm thứ 2, nhu cầu về thể trạng và sức lực tăng
trưởng. Thời kỳ này phải cho tăng thêm chất khoáng vỏ trứng
gà xay nhuyễn hoặc bột xương. Ngoài ra, cần cho ăn thêm các
loại côn trùng như: sâu keo (loại sâu hay ăn hại lúa), cào
cào, châu chấu...<o></o>

---------- Post added at 04:36 PM ---------- Previous post was at 04:34 PM ----------

3- Chọn hoạ mi mạnh khỏe đạt tiêu
chuẩn<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-comfficeffice" /><o></o>
<o> </o>
Họa mi trong thời kỳ thay lông, dáng điệu
yếu đuối thiếu linh hoạt, không thích líu hót, lông lá rụng
xù, thần sắc đờ đẫn. Họa mi sau thời gian thay lông, tinh
thần trở nên hưng phấn, phủ lớp áo lông mới sáng bóng
đẹp hẳn, chúng cất tiếng hót sang sảng. Do đó có thể so sánh
sự cách biệt của hai thời kỳ phát triển, theo qui luật tồn
sinh của chúng.<o></o>
<o> </o>
Họa mi trước khi thay lông biểu lộ bản tính
hiếu thắng hoặc yếu đuối, thiếu dinh dưỡng, không thích hót...
Nên nhớ là sau khi thay lông, thì những điểm yếu cố hữu
đó của chúng tạm thời tiềm ẩn! Do đó, nên tuyển chọn họa
mi trước mùa thay lông, thì dễ đánh giá đúng bản chất thực
của chúng. Các loại chim khác cũng chung sự phát triển ưu,
nhược điểm giống như vậy. - Một số chim bắt đầu mùa hạ
rời khỏi ổ, gọi là "chim mùa xuân", thân to lớn
khỏe mạnh, chim nổi thấy rõ. Nhưng khi chúng rời ổ sau mùa
thu, gọi là "chim mùa thu", nhỏ con ốm yếu, so sánh có
sự khác biệt nhau rõ rệt!<o></o>
<o> </o>
Tuyển chọn chim họa mi trống<o></o>
<o> </o>
Họa mi trống và mái có cùng màu sắc,
dáng vóc tương tự nên phân biệt tương đối khó! Cho nên
trong giới nghệ nhân có câu nói: "Họa mi không "mở
miệng", thần tiên khó ra tay (thuần hóa). Họa mi không hót,
thần tiên khó biết được!". Để phân biệt trống, mái,
thông thường chỉ có cách "quan sát" qua lỗ tai bằng
tiếng hót của chúng. Một số người cho biết: - Lông màu đen,
hoa văn sọc rằn sáng rõ ở trên lưng và trước ức là
con trống, nếu không có màu rõ ràng là con mái. Và một số
nhận định, như sau: - Con trống thân hình to và dài hơn con mái
- đầu con trống lớn rộng, đầu con mái hẹp ở hai bên, tròn,
tương đối nhỏ - cặp giò con trống cứng cáp to - cục thịt u
của ngón chân sau lớn hơn.<o></o>
<o> </o>
Nhưng thực tế những nhận xét sai biệt
nêu trên phải so sánh nhiều và tinh vi, do đó sự đoán định
như vậy chỉ đạt yêu cầu chuẩn xác 8 phần 10: chỉ bằng cách
nghe tiếng hót líu của chúng là phân biệt chính xác nhứt!
Tiếng hót líu của chim trống luyến láy trầm bổng, âm điệu
lanh lảnh cao, phong phú về âm hưởng, chim mái giọng chỉ đơn
điệu xùy, xùy...<o></o>
<o> </o>
Có người tổng hợp cách tuyển chọn họa
mi bằng câu hát ví von, như sau: "Đầu (cột) trụ, mỏ (cây)
đinh, thân (trái) bầu, đuôi phong cầm (đờn orgue), tính dữ,
đùi trâu, mắt (tròn) xoe, mi (cong) vút, ca vang, vần điệu".<o></o>
<o> </o>
Nhận xét ngoại hình của họa mi có một
câu lưu truyền rằng: "Mỏ như đinh, mày như (sợi) chỉ, thân
như trái bầu, đuôi như mùi tên, chóp cong lông mỏng, mắt
trong suốt, đùi như giò trâu để đấu đá".<o></o>
<o> </o>
Tóm tắt, nhìn chung một con họa mi xuất sắc
phải đạt những tiêu chuẩn sau:<o></o>
<o> </o>

1. Mỏ vót dài hơi cong<o></o>
2. "Mày" như sợi chỉ suốt dài đối
   xứng<o></o>
3. Hai mắt và mỏ tỏe nhau cùng trên một
   đường<o></o>
4. Chóp của cọng lông khít sát mà mỏng
   (nhuyễn)<o></o>
5. Đường sọc của lông phải xuôi<o></o>
6. Tròng mắt sâu mà sáng<o></o>
7. Khổ đầu lớn hình dài<o></o>
8. Mỏ dài, chân cao, tiếng hót lanh lảnh<o></o>
9. Trong lồng, từ cầu (bắc lưng chừng lồng)
   chim nhảy phóng lên và xuống, dáng vóc luôn giữ thẳng
   (bụng không được áp sát đáy lồng), thân không bị chạm
   vào cầu<o></o>

Tiếng hót

 

[toannguyen08]

còn k bạn,đọc cũng thấy hay hay ,còn thì úp tiếp nha