Ngọc càng mài càng sáng. Một câu nói từ xa xưa của cha ông để lại thật hữu ích. Nhưng làm sao để có được một tác phẩm đẹp về mặt nghệ thuật, cũng như có giá trị cao về kinh tế thì quả là một sự đòi hỏi rất lớn cho người chế tác.<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Từ lâu nay rất nhiều nghệ nhân làm công việc này cũng đã bỏ ra khá nhiều công sức nghiên cứu. Mỗi người đều có những kiểu cách cắt tạo dáng khác biệt, theo con mắt nghệ thuật riêng. Việc mài bóng cũng có thể hoàn toàn không giống nhau. Nhưng kết quả là đều nhằm mục đích đưa sản phẩm đến chỗ ngày một hoàn thiện và bóng đẹp hơn… Công việc chế tác mài bóng tưởng chừng như rất đơn giản. Xong cũng đòi hỏi sự tập trung rất cao của người nghệ nhân trong từng công đoạn. Ta có thể tạm phân ra những qui trình như sau :<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Sự kết cấu và màu sắc của viên đá : Người nghệ nhân phải biết chút ít về tính chất lý học của đá. Đó là sự kết cấu của các loại khoáng gì tạo nên những sắc màu riêng biệt. Độ cứng của đá theo thang Mohs khoảng bao nhiêu mà chọn lựa lưỡi cắt cho phù hợp. Độ sáng của đá là nhờ sự kết cấu của những khoáng vật tạo thành. Kết cấu của đá có liền lạc hay sâu rỗng là sự đánh giá ước đoán về mặt tỷ trọng. Chẳng hạn ta có thể đoán viên đá có độ nặng là khoảng bao nhiêu kg, căn cứ tỷ trọng như chaxedon, agate là 2.6/cm….<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Cắt đá tạo dáng nghệ thuật :Người chế tác sau khi đã cắt bỏ những phần tạp chất như vôi đất bám bên ngoài. Căn cứ vào màu sắc hoa văn mà cắt tạo dáng tác phẩm theo chủ đề đã chọn. Công đoạn này cần nhất phải có sự tinh anh về các mặt mỹ thuật, nghệ thuật… Đáng lưu ý là phải biết chọn đúng thế, đúng dáng đá mà theo đó cắt sửa. Tạo sao cho viên đá phô diễn hết , tránh để những chỗ thừa hoặc khuất tối. Làm sao cho ánh sáng trải đều lên khắp tác phẩm là đẹp nhất. Muốn viên đá có đọ bóng cao thì phải cắt sâu vào tới phần thịt của đá, tránh để nhiều phần vỏ voi bám bên ngoài. Bí quyết cũng một phần là ở chỗ này. Làm vậy khi mài viên đá sẽ bóng và đẹp rất nhiều.<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Gọt sửa làm láng bề mặt tác phẩm : Đây cũng chỉ là phần việc đơn giản, nhằm hoàn thiện cho tác phẩm sau khi cắt tạo dáng xong. Ta nên rà lại bằng một loại lưỡi không có khứa răng, làm cho mịn đều và bớt những góc cạnh. Làm cho viên đá thanh mảnh lại, bớt đi sự thô thiển hơn. Đây cũng là yếu tố giúp bạn mài nhanh hơn và bớt hao tốn nhám phớt rất nhiều.<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Mài bóng theo từng công đoạn : Cần phải tôn trọng qui trình đánh bóng theo đúng thứ tự của sắp xếp phớt mài . Từ số nhỏ nhất đến số lớn nhất. (50- 3000). Từ khâu mài 50 cho đến 500 ta có thể đè tỳ tay và để máy chạy ở tốc độ cao . Từ 600 đến 1000, chúng ta nên nhẹ tay và có sự điều chỉnh hạ bớt tốc độ của máy. Từ 1500 đến 3000 và siêu bóng , lúc này chỉ nên để máy chạy ở tốc độ quay càng chậm càng tốt. Bí quyết trong phần này là ở sự gia giảm tốc độ cũng như sự đè tỳ của tay. Làm sao tránh để cho đá bị cháy hay có sự rạn nứt. Nhất thiết là mỗi lần thay phớt mài là phải đảm bảo đã sạch hết dấu của lần mài trước. Công đoạn cắt và mài đá cảnh nhất thiết phải buộc có nước. Làm hạn chế sự bụi bặm và tránh cho đá bị rạn nứt hoặc cháy đá…<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Kỹ thuật sử dụng thao tác máy : Tưởng là điều không cần thiết xong lại là việc nên làm. Khi sử dụng máy nên cầm máy sao cho hơi có độ nghiêng vừa phải. Khi cắt sẽ nhẹ máy và vết cắt đi nhẹ nhàng hơn . Khi mài cũng như thế và phải tuân theo chiều kim đồng hồ, mài ở góc 9giờ. Như thế phớt mài đỡ bị vấp và dùng được lâu hơn, đỡ tốn kém một cách vô ích. Khi cắt và mài bóng nên để một ống dẫn nước trực tiếp vào phần dưới của lưỡi cắt hoặc phớt mài. Nên chế tác thêm một miếng đỡ bằng cao su hay vật gì có thể nằm ở phần sau lưỡi cắt hay phớt mài. Dán trực tiếp bằng keo dán 502 hay keo gì có thể, lên phần thân máy để tránh nước và bụi hay mảnh bể văng đập vào làm hư hỏng máy và tránh bị chạm nhiễm điện…<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Bắt buộc bảo hộ trong khi thao tác máy : Đây là sự nhất thiết cần đặt lên hàng đầu, và thực hiện nghiêm túc. Việc deo kính bảo vệ mắt là cần thiết, đeo khẩu trang hạn chế hít bụi vào phổi, đeo bao tay cao su tránh nhiễm nước và chạm điện. Còn quần áo lao động cũng nên chọn những loại vải dày, nên đi ủng cao vừa đỡ giẫm đạp lên mảnh bể của đá, vì đá rất cứng và sắc bén.<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Trên đây là những kiến thức cơ bản, giúp các bạn trong việc chế tác mài bóng đá cảnh. Ngoài ra cũng còn nhiều chi tiết khác tùy theo sự hiểu biết của từng cá nhân. Một số nghệ nhân mài nước xong , nhưng mắt kém tinh thì có thể quay sang mài khô lại nhằm kiểm tra những thiếu sót …Có thể dùng hoặc không dùng đế dán phớt tùy thuộc vào những chỗ khó dễ để mài bóng đá… Mài nhanh hay chậm có thể còn có sự áp dụng thêm những bí quyết về tính chất hóa học nữa. Chúng ta có thể áp dụng những kiến thức và sự hiểu biết của riêng mình vào việc chế tác. Miễn sao nhằm đạt cốt lõi là làm cho viên đá bóng sáng và lộng lẫy hơn. Viên ngọc không bóng sáng thì chưa thể gọi là ngọc được. Những điều tích lũy trên là một quá trình tìm hiểu, thông qua một số nghệ nhân trên địa bàn huyện Di Linh- Lâm Đồng. Việc chế tác mài bóng đá cảnh là một công việc vô cùng hoàn toàn khó khăn. Sự lao động của tay chân vất vả bao nhiêu, cũng như sự sáng tạo trí óc cũng không hề thua kém. Bởi thế giá trị tác phẩm nào cũng đáng được công chúng quan tâm , đón nhận và có một sự đánh giá đúng mực. <!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Các ban nghành đoàn thể, các cấp lãnh đạo cũng như sự ghi nhận của công luận là một sự khích lệ lớn lao cho từng nghệ nhân chế tác đá cảnh nghệ thuật. Kích thích sự tìm tòi học hỏi và sáng tạo hơn trong việc chế tác những sản phẩm ngày một độc đáo hơn, nghệ thuật hơn. <!--sizec--><!--/sizec-->
(Diễn đàn choida.com.vn)
<!--sizeo:3-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Từ lâu nay rất nhiều nghệ nhân làm công việc này cũng đã bỏ ra khá nhiều công sức nghiên cứu. Mỗi người đều có những kiểu cách cắt tạo dáng khác biệt, theo con mắt nghệ thuật riêng. Việc mài bóng cũng có thể hoàn toàn không giống nhau. Nhưng kết quả là đều nhằm mục đích đưa sản phẩm đến chỗ ngày một hoàn thiện và bóng đẹp hơn… Công việc chế tác mài bóng tưởng chừng như rất đơn giản. Xong cũng đòi hỏi sự tập trung rất cao của người nghệ nhân trong từng công đoạn. Ta có thể tạm phân ra những qui trình như sau :<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Sự kết cấu và màu sắc của viên đá : Người nghệ nhân phải biết chút ít về tính chất lý học của đá. Đó là sự kết cấu của các loại khoáng gì tạo nên những sắc màu riêng biệt. Độ cứng của đá theo thang Mohs khoảng bao nhiêu mà chọn lựa lưỡi cắt cho phù hợp. Độ sáng của đá là nhờ sự kết cấu của những khoáng vật tạo thành. Kết cấu của đá có liền lạc hay sâu rỗng là sự đánh giá ước đoán về mặt tỷ trọng. Chẳng hạn ta có thể đoán viên đá có độ nặng là khoảng bao nhiêu kg, căn cứ tỷ trọng như chaxedon, agate là 2.6/cm….<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Cắt đá tạo dáng nghệ thuật :Người chế tác sau khi đã cắt bỏ những phần tạp chất như vôi đất bám bên ngoài. Căn cứ vào màu sắc hoa văn mà cắt tạo dáng tác phẩm theo chủ đề đã chọn. Công đoạn này cần nhất phải có sự tinh anh về các mặt mỹ thuật, nghệ thuật… Đáng lưu ý là phải biết chọn đúng thế, đúng dáng đá mà theo đó cắt sửa. Tạo sao cho viên đá phô diễn hết , tránh để những chỗ thừa hoặc khuất tối. Làm sao cho ánh sáng trải đều lên khắp tác phẩm là đẹp nhất. Muốn viên đá có đọ bóng cao thì phải cắt sâu vào tới phần thịt của đá, tránh để nhiều phần vỏ voi bám bên ngoài. Bí quyết cũng một phần là ở chỗ này. Làm vậy khi mài viên đá sẽ bóng và đẹp rất nhiều.<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Gọt sửa làm láng bề mặt tác phẩm : Đây cũng chỉ là phần việc đơn giản, nhằm hoàn thiện cho tác phẩm sau khi cắt tạo dáng xong. Ta nên rà lại bằng một loại lưỡi không có khứa răng, làm cho mịn đều và bớt những góc cạnh. Làm cho viên đá thanh mảnh lại, bớt đi sự thô thiển hơn. Đây cũng là yếu tố giúp bạn mài nhanh hơn và bớt hao tốn nhám phớt rất nhiều.<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Mài bóng theo từng công đoạn : Cần phải tôn trọng qui trình đánh bóng theo đúng thứ tự của sắp xếp phớt mài . Từ số nhỏ nhất đến số lớn nhất. (50- 3000). Từ khâu mài 50 cho đến 500 ta có thể đè tỳ tay và để máy chạy ở tốc độ cao . Từ 600 đến 1000, chúng ta nên nhẹ tay và có sự điều chỉnh hạ bớt tốc độ của máy. Từ 1500 đến 3000 và siêu bóng , lúc này chỉ nên để máy chạy ở tốc độ quay càng chậm càng tốt. Bí quyết trong phần này là ở sự gia giảm tốc độ cũng như sự đè tỳ của tay. Làm sao tránh để cho đá bị cháy hay có sự rạn nứt. Nhất thiết là mỗi lần thay phớt mài là phải đảm bảo đã sạch hết dấu của lần mài trước. Công đoạn cắt và mài đá cảnh nhất thiết phải buộc có nước. Làm hạn chế sự bụi bặm và tránh cho đá bị rạn nứt hoặc cháy đá…<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Kỹ thuật sử dụng thao tác máy : Tưởng là điều không cần thiết xong lại là việc nên làm. Khi sử dụng máy nên cầm máy sao cho hơi có độ nghiêng vừa phải. Khi cắt sẽ nhẹ máy và vết cắt đi nhẹ nhàng hơn . Khi mài cũng như thế và phải tuân theo chiều kim đồng hồ, mài ở góc 9giờ. Như thế phớt mài đỡ bị vấp và dùng được lâu hơn, đỡ tốn kém một cách vô ích. Khi cắt và mài bóng nên để một ống dẫn nước trực tiếp vào phần dưới của lưỡi cắt hoặc phớt mài. Nên chế tác thêm một miếng đỡ bằng cao su hay vật gì có thể nằm ở phần sau lưỡi cắt hay phớt mài. Dán trực tiếp bằng keo dán 502 hay keo gì có thể, lên phần thân máy để tránh nước và bụi hay mảnh bể văng đập vào làm hư hỏng máy và tránh bị chạm nhiễm điện…<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->-<!--sizec--><!--/sizec--> <!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Bắt buộc bảo hộ trong khi thao tác máy : Đây là sự nhất thiết cần đặt lên hàng đầu, và thực hiện nghiêm túc. Việc deo kính bảo vệ mắt là cần thiết, đeo khẩu trang hạn chế hít bụi vào phổi, đeo bao tay cao su tránh nhiễm nước và chạm điện. Còn quần áo lao động cũng nên chọn những loại vải dày, nên đi ủng cao vừa đỡ giẫm đạp lên mảnh bể của đá, vì đá rất cứng và sắc bén.<!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Trên đây là những kiến thức cơ bản, giúp các bạn trong việc chế tác mài bóng đá cảnh. Ngoài ra cũng còn nhiều chi tiết khác tùy theo sự hiểu biết của từng cá nhân. Một số nghệ nhân mài nước xong , nhưng mắt kém tinh thì có thể quay sang mài khô lại nhằm kiểm tra những thiếu sót …Có thể dùng hoặc không dùng đế dán phớt tùy thuộc vào những chỗ khó dễ để mài bóng đá… Mài nhanh hay chậm có thể còn có sự áp dụng thêm những bí quyết về tính chất hóa học nữa. Chúng ta có thể áp dụng những kiến thức và sự hiểu biết của riêng mình vào việc chế tác. Miễn sao nhằm đạt cốt lõi là làm cho viên đá bóng sáng và lộng lẫy hơn. Viên ngọc không bóng sáng thì chưa thể gọi là ngọc được. Những điều tích lũy trên là một quá trình tìm hiểu, thông qua một số nghệ nhân trên địa bàn huyện Di Linh- Lâm Đồng. Việc chế tác mài bóng đá cảnh là một công việc vô cùng hoàn toàn khó khăn. Sự lao động của tay chân vất vả bao nhiêu, cũng như sự sáng tạo trí óc cũng không hề thua kém. Bởi thế giá trị tác phẩm nào cũng đáng được công chúng quan tâm , đón nhận và có một sự đánh giá đúng mực. <!--sizec--><!--/sizec-->
<!--sizeo:3--><!--/sizeo-->Các ban nghành đoàn thể, các cấp lãnh đạo cũng như sự ghi nhận của công luận là một sự khích lệ lớn lao cho từng nghệ nhân chế tác đá cảnh nghệ thuật. Kích thích sự tìm tòi học hỏi và sáng tạo hơn trong việc chế tác những sản phẩm ngày một độc đáo hơn, nghệ thuật hơn. <!--sizec--><!--/sizec-->
(Diễn đàn choida.com.vn)
<!--sizeo:3-->
