Chuyện nhặt quanh hộp bánh trung thu
Tết Trung thu bây giờ không còn xuất hiện qua cái lồng đèn, đầu sư tử, mâm cỗ hoa quả mà chủ yếu chỉ còn tồn tại qua hình ảnh chiếc bánh trung thu. Trăng trong thành phố cũng không thấy, mà theo quảng cáo trên tivi ''... mang vầng trăng đến mọi nhà'' thì bánh trung thu thay thế luôn chị Hằng
Bữa cơm đoàn tụ gia đình trưa chủ nhật chuyển sang đề tài mới bằng việc mẹ tôi lẩm nhẩm ngồi tính: ''Một chiếc bánh Trung thu Kinh đô 2 trứng giá 29.000 đồng, hạt sen trà xanh 2 trứng với giá 26.000 đồng trong khi chỉ 25.000 đồng đã có 1kg thịt ngon''. Bố bảo - Mẹ mày đầu óc bảo thủ quá. Ai lại so sánh khập khiễng như thế. Để làm bánh Trung thu bây giờ người ta phải đầu tư máy móc, dây chuyền thiết bị hiện đại, nghe nói nguyên liệu cũng nhập ngoại thì làm sao so với mớ rau cân thịt được. Mẹ kiên quyết: ''Bánh Trung thu là bánh truyền thống dân tộc dùng toàn nguyên liệu quê nhà từ xưa đến nay tại sao phải nhập ngoại? Mà tôi ăn thì thấy gì đâu ngoài vị ngọt khé cổ? Mẹ dặn luôn chị dâu anh rể: ''Năm nay đừng đứa nào mua bánh Trung thu cho mẹ nhé, vừa tốn tiền vừa không ngon. Có 7.000 đồng 1 cân gạo nếp, 10.000 một cân đậu xanh, 5.000 một cân đường, vài quả trứng và mấy thứ linh tinh nữa thì tao làm cho chúng mày vài chục chiếc''. Bố đành chịu thua lý lẽ của mẹ tuy vẫn cho rằng ai cũng như mẹ thì những người kinh doanh ''mất điện'' hết.
Mẹ nói không phải không có lý khi một phần giá cả bánh trung thu được các hãng tính vào mức chiết khấu hoa hồng cho các đại lý 25-30%, rồi 40% như hiện nay. Bánh trung thu dân tộc càng ngày càng xa tầm với của những người nghèo, nhất là ở nông thôn trừ khi họ muốn mua những thứ bánh không bao bì nhãn mác. Tiền mua bánh còn được tính cả vào các loại túi hút ẩm chủ yếu được nhập từ Trung Quốc, Nhật, Malaysia đều không có dòng chữ ''Không được ăn'' bằng tiếng Việt mà chỉ có tiếng Anh hoặc không ghi gì. Đã có người nhất định phải cắt túi hút ẩm ra, rắc lên bánh rồi mới ăn.
Tết Trung thu bây giờ không còn xuất hiện qua cái lồng đèn, đầu sư tử, mâm cỗ hoa quả mà chủ yếu chỉ còn tồn tại qua hình ảnh chiếc bánh trung thu. Trăng trong thành phố cũng không thấy, mà theo quảng cáo trên tivi ''... mang vầng trăng đến mọi nhà'' thì bánh trung thu thay thế luôn chị Hằng.
Người có tiền mua những hộp bánh ở khách sạn, nhà hàng sang trọng và những siêu thị lớn. Bánh mang các hương vị của Hongkong, Trung Quốc, Nhật Bản, rồi cả bánh chay theo kiểu Trung Hoa, Ấn Độ... Khách sạn Sofitel Metropole Hà Nội đã làm bánh trung thu với nhân mang phong cách Pháp như vải khô, hạt dẻ khô, rượu. Khách sạn Daewoo Hanoi bán mỗi hộp bánh 6 chiếc nhỏ (nhỉnh hơn miệng chén) từ 11 đến 13 USD/hộp. Khách sạn Mélia bán hộp 8 chiếc bánh nhỏ với giá 170.000 đồng/hộp. Nhà hàng MingPalace tổ chức đón trung thu trên tầng 20 cho khách hàng với bánh nướng, bánh dẻo và... cocktail.
Đến nhà một người họ hàng, tôi thấy một chồng tới 17 hộp bánh Trung thu Kinh đô xếp ở góc nhà, toàn loại trên dưới 100.000 đồng/hộp. ''Ôi dào, có ai ăn đâu, nhân viên của chú ấy đến biếu đấy, để đấy rồi gửi về quê một thể''. Và cô bắt tôi cầm một ít về ăn.
Xách hộp bánh về, cho cậu bé hàng xóm 1 chiếc, thấy nó ''ạ'' rối rít. Mẹ cậu phân trần: ''Năm nay nó chưa được ăn bánh Trung thu. Bánh đắt quá, đợi hết rằm rồi mẹ cháu mới đi mua cô ạ. Năm ngoái cháu cũng phá cỗ muộn đấy...'' - Ra thế! Chợt tự hỏi trẻ em nhà nghèo bây giờ có bao nhiêu đứa phải chầu chực đến hết trăng tròn?
Tết Trung thu bây giờ không còn xuất hiện qua cái lồng đèn, đầu sư tử, mâm cỗ hoa quả mà chủ yếu chỉ còn tồn tại qua hình ảnh chiếc bánh trung thu. Trăng trong thành phố cũng không thấy, mà theo quảng cáo trên tivi ''... mang vầng trăng đến mọi nhà'' thì bánh trung thu thay thế luôn chị Hằng
Bữa cơm đoàn tụ gia đình trưa chủ nhật chuyển sang đề tài mới bằng việc mẹ tôi lẩm nhẩm ngồi tính: ''Một chiếc bánh Trung thu Kinh đô 2 trứng giá 29.000 đồng, hạt sen trà xanh 2 trứng với giá 26.000 đồng trong khi chỉ 25.000 đồng đã có 1kg thịt ngon''. Bố bảo - Mẹ mày đầu óc bảo thủ quá. Ai lại so sánh khập khiễng như thế. Để làm bánh Trung thu bây giờ người ta phải đầu tư máy móc, dây chuyền thiết bị hiện đại, nghe nói nguyên liệu cũng nhập ngoại thì làm sao so với mớ rau cân thịt được. Mẹ kiên quyết: ''Bánh Trung thu là bánh truyền thống dân tộc dùng toàn nguyên liệu quê nhà từ xưa đến nay tại sao phải nhập ngoại? Mà tôi ăn thì thấy gì đâu ngoài vị ngọt khé cổ? Mẹ dặn luôn chị dâu anh rể: ''Năm nay đừng đứa nào mua bánh Trung thu cho mẹ nhé, vừa tốn tiền vừa không ngon. Có 7.000 đồng 1 cân gạo nếp, 10.000 một cân đậu xanh, 5.000 một cân đường, vài quả trứng và mấy thứ linh tinh nữa thì tao làm cho chúng mày vài chục chiếc''. Bố đành chịu thua lý lẽ của mẹ tuy vẫn cho rằng ai cũng như mẹ thì những người kinh doanh ''mất điện'' hết.
Mẹ nói không phải không có lý khi một phần giá cả bánh trung thu được các hãng tính vào mức chiết khấu hoa hồng cho các đại lý 25-30%, rồi 40% như hiện nay. Bánh trung thu dân tộc càng ngày càng xa tầm với của những người nghèo, nhất là ở nông thôn trừ khi họ muốn mua những thứ bánh không bao bì nhãn mác. Tiền mua bánh còn được tính cả vào các loại túi hút ẩm chủ yếu được nhập từ Trung Quốc, Nhật, Malaysia đều không có dòng chữ ''Không được ăn'' bằng tiếng Việt mà chỉ có tiếng Anh hoặc không ghi gì. Đã có người nhất định phải cắt túi hút ẩm ra, rắc lên bánh rồi mới ăn.
Tết Trung thu bây giờ không còn xuất hiện qua cái lồng đèn, đầu sư tử, mâm cỗ hoa quả mà chủ yếu chỉ còn tồn tại qua hình ảnh chiếc bánh trung thu. Trăng trong thành phố cũng không thấy, mà theo quảng cáo trên tivi ''... mang vầng trăng đến mọi nhà'' thì bánh trung thu thay thế luôn chị Hằng.
Người có tiền mua những hộp bánh ở khách sạn, nhà hàng sang trọng và những siêu thị lớn. Bánh mang các hương vị của Hongkong, Trung Quốc, Nhật Bản, rồi cả bánh chay theo kiểu Trung Hoa, Ấn Độ... Khách sạn Sofitel Metropole Hà Nội đã làm bánh trung thu với nhân mang phong cách Pháp như vải khô, hạt dẻ khô, rượu. Khách sạn Daewoo Hanoi bán mỗi hộp bánh 6 chiếc nhỏ (nhỉnh hơn miệng chén) từ 11 đến 13 USD/hộp. Khách sạn Mélia bán hộp 8 chiếc bánh nhỏ với giá 170.000 đồng/hộp. Nhà hàng MingPalace tổ chức đón trung thu trên tầng 20 cho khách hàng với bánh nướng, bánh dẻo và... cocktail.
Đến nhà một người họ hàng, tôi thấy một chồng tới 17 hộp bánh Trung thu Kinh đô xếp ở góc nhà, toàn loại trên dưới 100.000 đồng/hộp. ''Ôi dào, có ai ăn đâu, nhân viên của chú ấy đến biếu đấy, để đấy rồi gửi về quê một thể''. Và cô bắt tôi cầm một ít về ăn.
Xách hộp bánh về, cho cậu bé hàng xóm 1 chiếc, thấy nó ''ạ'' rối rít. Mẹ cậu phân trần: ''Năm nay nó chưa được ăn bánh Trung thu. Bánh đắt quá, đợi hết rằm rồi mẹ cháu mới đi mua cô ạ. Năm ngoái cháu cũng phá cỗ muộn đấy...'' - Ra thế! Chợt tự hỏi trẻ em nhà nghèo bây giờ có bao nhiêu đứa phải chầu chực đến hết trăng tròn?
- Nguyễn Hồng Phúc
